Boşanma İşlemleri
Kanunu Bekleme Süresi/Aile Kütüğü:
Boşanma, evlilik birliğinin mahkeme kararının kesinleşmesi ile son bulmasıdır.
Boşanma tarihi, boşanma kararının kesinleştiği tarihtir. Yabancı mahkemelerce verilen boşanma kararlarının Türkiye'de işlem görebilmesine esas olmak üzere Türk mahkemelerince tenfiz veya tanıma kararı verilip, kesinleşmesi halinde, yabancı mahkemece verilmiş olan kararın kesinleşme tarihi, boşanma tarihi olarak kabul edilir.
Boşanma tarihi, boşanma kararının kesinleştiği tarihtir. Yabancı mahkemelerce verilen boşanma kararlarının Türkiye'de işlem görebilmesine esas olmak üzere Türk mahkemelerince tenfiz veya tanıma kararı verilip, kesinleşmesi halinde, yabancı mahkemece verilmiş olan kararın kesinleşme tarihi, boşanma tarihi olarak kabul edilir.
- Kanuni Bekleme Süresinin Başlangıcı
Türk vatandaşı kadın için 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun öngördüğü 300 günlük bekleme süresi, boşanma kararının kesinleştiği tarihten itibaren başlar.
- Boşanmanın Aile Kütüğüne Tescili
Mahkeme yazı işleri müdürü tarafından iki örnek olarak gönderilen boşanma kararı, gönderilen ilçe nüfus müdürlüğünce aile kütüklerine işlenir.
Boşanan Kadının Durumu:
- Boşanan Kadının Soyadı ve Döneceği Hane
Boşanan kadının koca hanesindeki kaydı kapatılıp önceki soyadı verilerek, bu evlenmeden önce kayıtlı bulunduğu hanedeki nüfus kaydı canlandırılır.
Dul olarak evlenen kadının boşanması durumunda, bekarlık soyadını taşımasına mahkemece izin verilmiş ise, kadın bekarlık soyadını alarak bekarlık hanesindeki nüfus kaydı canlandırılır.
Hakim, boşanan kadının kocasının soyadını taşımasına izin vermiş ise, kadın bu evlenmeden önce kayıtlı bulunduğu haneye, taşımasına izin verilen koca soyadı ile döner ve buradaki nüfus kaydı canlandırılır.
Boşanma kararından sonra ikinci bir karar ile boşandığı kocasının soyadını kullanmasına izin verilmiş ya da verilmiş olan bu iznin daha sonra mahkeme karıyla kaldırılmış olması halinde ise aile kütüğünün düşünceler alanına mahkeme kararıyla ilgili açıklamalar yazılır.
Dul olarak evlenen kadının boşanması durumunda, bekarlık soyadını taşımasına mahkemece izin verilmiş ise, kadın bekarlık soyadını alarak bekarlık hanesindeki nüfus kaydı canlandırılır.
Hakim, boşanan kadının kocasının soyadını taşımasına izin vermiş ise, kadın bu evlenmeden önce kayıtlı bulunduğu haneye, taşımasına izin verilen koca soyadı ile döner ve buradaki nüfus kaydı canlandırılır.
Boşanma kararından sonra ikinci bir karar ile boşandığı kocasının soyadını kullanmasına izin verilmiş ya da verilmiş olan bu iznin daha sonra mahkeme karıyla kaldırılmış olması halinde ise aile kütüğünün düşünceler alanına mahkeme kararıyla ilgili açıklamalar yazılır.
Ayrıca, boşandığı eşinin soyadını kullanan kadının evlenmeden önceki soyadını kullanmak istemesi ve yazılı olarak başvurması halinde, mahkeme kararına gerek olmadan nüfus müdürlüklerince aile kütüklerinde gerekli düzeltme yapılabilir.
- Evlat Edinilen Evli Kadının Boşanması Halinde Döneceği Hane
Evlat edinilen evli kadının boşanması halinde aşağıdaki işlemler yapılır:
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu hükümlerine göre evlat edinilmiş ise;
1. Evlenmeden önceki soyadıyla,
2. Evlat edinmeye ilişkin mahkeme kararında evlat edinenin soyadını alabileceği yolunda bir hüküm varsa evlat edinenin soyadıyla,
3. Mahkeme kocasının soyadını taşımasına izin vermiş ise koca soyadıyla,
Evlat edinenin hanesine döner.
Dul iken evlenen ve evli iken 4721 sayılı Türk Medeni Kanun hükümlerine göre evlat edinilen kadının boşanması halinde;
1.Evlenmeden önceki soyadıyla,
2. Evlat edinmeye ilişkin mahkeme kararında evlat edinenin soyadını alabileceği yolunda bir hüküm varsa evlat edinenin soyadıyla,
3. Mahkeme kocasının soyadını taşımasına izin vermiş ise koca soyadıyla,
Evlat edinenin hanesine döner.
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu hükümlerine göre evlat edinilmiş ise;
1. Evlenmeden önceki soyadıyla,
2. Evlat edinmeye ilişkin mahkeme kararında evlat edinenin soyadını alabileceği yolunda bir hüküm varsa evlat edinenin soyadıyla,
3. Mahkeme kocasının soyadını taşımasına izin vermiş ise koca soyadıyla,
Evlat edinenin hanesine döner.
Dul iken evlenen ve evli iken 4721 sayılı Türk Medeni Kanun hükümlerine göre evlat edinilen kadının boşanması halinde;
1.Evlenmeden önceki soyadıyla,
2. Evlat edinmeye ilişkin mahkeme kararında evlat edinenin soyadını alabileceği yolunda bir hüküm varsa evlat edinenin soyadıyla,
3. Mahkeme kocasının soyadını taşımasına izin vermiş ise koca soyadıyla,
Evlat edinenin hanesine döner.
- Tanınan Evli Kadının Boşanması
Tanınan evli kadının boşanması halinde aşağıdaki işlemler yapılır:
Tanınan babasının soyadıyla, mahkeme kocasının soyadını taşımasına izin vermiş ise koca soyadı ile tanıyan babasının hanesine döner.
Tanınan babasının soyadıyla, mahkeme kocasının soyadını taşımasına izin vermiş ise koca soyadı ile tanıyan babasının hanesine döner.
- Vatandaşlığımıza Alınmış Kadının Boşanması Hali
Kocası ile birlikte vatandaşlığımıza alınan ya da Türk vatandaşı ile evlenmesi nedeniyle vatandaşlığımızı kazanıp kocasının kütüğüne kocasının soyadı ile tescil edilen kadın boşandığı takdirde; bulunduğu yere ait aile kütüğünün son aile sıra numarasından sonra yeni bir aile sıra numarası altında, boşanma kararında belirtilen soyadıyla, boşanma kararında soyadı belirtilmemiş ya da boşanma kararı yabancı yetkili mahkemelerce verilmiş ve Türkiye'de tanınmış veya tenfiz kararına bağlanmış ise evlenmeden önceki soyadı ile tescil edilir. Ancak evlenmeden önceki soyadının tespit edilememesi halinde, boşanan kadının başvurusu sağlanamadığı takdirde, aile kütüğündeki kocası soyadı ile tescil edilir.
İlgilinin hiçbir soyadının bulunmadığının belgelendirilmesi halinde ise kadının yazılı talebi üzerine Mülki İdare Amirinin uygun göreceği soyadı ile tescil edilir.
İlgilinin hiçbir soyadının bulunmadığının belgelendirilmesi halinde ise kadının yazılı talebi üzerine Mülki İdare Amirinin uygun göreceği soyadı ile tescil edilir.
- Boşanan Kadının Kişisel Durumu
Boşanma hâlinde kadın, evlenme ile kazandığı kişisel durumunu korur; ancak, evlenmeden önceki soyadını yeniden alır. Eğer kadın evlenmeden önce dul idiyse hâkimden bekârlık soyadını taşımasına izin verilmesini isteyebilir.
Kadının, boşandığı kocasının soyadını kullanmakta menfaati bulunduğu ve bunun kocaya bir zarar vermeyeceği ispatlanırsa, istemi üzerine hâkim, kocasının soyadını taşımasına izin verir.
Koca, koşulların değişmesi hâlinde bu iznin kaldırılmasını isteyebilir.
Kadının, boşandığı kocasının soyadını kullanmakta menfaati bulunduğu ve bunun kocaya bir zarar vermeyeceği ispatlanırsa, istemi üzerine hâkim, kocasının soyadını taşımasına izin verir.
Koca, koşulların değişmesi hâlinde bu iznin kaldırılmasını isteyebilir.
Boşanmanın İptali:
- Boşanmanın İptaline İlişkin Kararların Tescili
Boşanma iptal edilmesi halinde, kadının nüfus kaydı kocasının hanesine taşınır. Kadın kocasının soyadını alır. Dilerse, bu evliliğinden önceki soyadını koca soyadından önce gelmek üzere kullanabilir.
Mahkeme yazı işleri müdürü tarafından iki örnek olarak gönderilen boşanmanın iptali kararları aile kütüklerine işlenir.
Türk vatandaşları ile yabancı uyruklulara ait boşanmanın iptali kararları ise Türk vatandaşı olan erkek veya kadının kaydına tescil edilir. İlgililer boşanmadan önceki hukuki durumlarına getirilir.
Mahkeme yazı işleri müdürü tarafından iki örnek olarak gönderilen boşanmanın iptali kararları aile kütüklerine işlenir.
Türk vatandaşları ile yabancı uyruklulara ait boşanmanın iptali kararları ise Türk vatandaşı olan erkek veya kadının kaydına tescil edilir. İlgililer boşanmadan önceki hukuki durumlarına getirilir.
Yabancı Ülke Adli veya İdari Makamlarınca Boşanmaya, Evliliğin Butlanına, İptaline veya Mevcut Olup Olmadığının Tespitine İlişkin Olarak Verilen Kararların Nüfus Kütüğüne Tesciline İlişkin Form:
© 2019 İçişleri Bakanlığı - Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü