İlk defa kimlik kartı başvurusu, fotoğraflı bir kimlik belgesi (nüfus cüzdanı, pasaport, uluslararası aile cüzdanı, sürücü belgesi veya kurumların kendi mevzuatlarında kimlik yerine geçen belgeler) ve son altı ay içinde çekilmiş bir adet biyometrik fotoğraf ile yapılır.
Kimlik belgesi ibraz edemeyen veya ibraz ettiği kimlik belgesinde fotoğrafı bulunmayan on beş yaşını tamamlamış kişinin, Merkezi Nüfus İdaresi Sisteminde (MERNİS) kayıtlı aynı kişi olup olmadığı hususunda tereddüde düşülmesi durumunda; ana, baba, büyük ana, büyük baba, eş, varsa ergin kardeş veya ergin çocuklarının veya vasinin beyanı başvuru makamlarınca yeterli sayılır. Başvurularda sistem üzerinden beyanın doğruluğu kontrol edilir ve başvuru belgesinde “Başvuran Kişinin İmzası” alanında kayıt altına alınır.
Başvuru makamlarınca yapılan inceleme sonucunda başvuran kişinin kaydın sahibi olup olmadığı hususunda tereddüt oluşması halinde “Kimlik Tespit Formu” düzenlenerek mülkî idare amirinin emri ile kolluk kuvvetlerince soruşturma yaptırılır. Soruşturmanın olumlu sonuçlanması durumunda kişinin başvurusu ile ilgili işlem tamamlanır.
Soruşturma sonucunda kişinin iddia ettiği kaydın sahibi olduğunun tespit edilememesi hâlinde; varsa ana veya babasından, ana veya babasının ölmüş olması hâlinde ise varsa kardeşlerinden; anası, babası veya kardeşi olduğuna dair tıbbi rapor veya Türk mahkemelerinden alınmış tespit kararı ibraz edilmedikçe kimlik kartı başvurusu alınmaz.